Nosework - czym jest i jak zacząć

Słyszeliście kiedyś o noseworku? Jest to stosunkowo nowy psi sport, który wykorzystuje naturalne zdolności węchu. Opiera się na tych samych zasadach, które stosowane są podczas szkolenia psów do detekcji narkotyków, bomb czy też w trakcie poszukiwań zaginionych osób. W noseworku psy uczą się szukać konkretnych zapachów i sygnalizować swojemu opiekunowi, gdy tylko je znajdą. Cała dyscyplina ma dość proste zasady i w głównej mierze polega na ukrywaniu przed zwierzakami różnych przesiąkniętych zapachem przedmiotów, które następnie pupil musi jak najszybciej znaleźć i rozpoznać. W poniższym artykule przyjrzymy się bliżej, czym właściwie jest nosework, jakie korzyści może przynieść czworonogom oraz ich opiekunom, oraz jak właściwie zacząć przygodę z tym jeszcze rozwijającącym się kynologicznym sportem.

Nosework – co to jest?

Nosework bazuje na instynkcie poszukiwawczym, który jest głęboko zakorzeniony w naturze każdego psiaka. Podobnie jak psy szkolone do wykrywania substancji zabronionych i niebezpiecznych, takich jak narkotyki czy materiały wybuchowe, tak samo psy biorące udział w noseworku uczą się wyszukiwać i identyfikować konkretne zapachy. To dyscyplina psiego sportu, która może być wykonywana na różnych poziomach zaawansowania i w różnych formach - od nieformalnych gier w domu, po profesjonalne zawody. Nie istotne jest to jakiej rasy jest pupil czy w jakim jest wieku, ważna jest dobra zabawa, z możliwą małą nutką rywalizacji i mentalnego wyzwania. W noseworku nie chodzi tylko o poszukiwanie zapachów - to także interakcja między psem, a jego przewodnikiem. Ważne jest budowanie zaufania i silnych więzi, oraz rozwijanie umiejętności obserwacyjnych i koncentracji.

Do samych zmagań wykorzystuję się głównie naturalne zapachy, m.in. laskę cynamonu, skórkę pomarańczy i goździki. Zapach może być w naturalnej postaci lub na wcześniej przygotowanym nośniku. Same zawody polegają na odnalezieniu przez pupila właściwych zapachów. Zwykle ma do przeszukania kilka metalowych puszek, z których wskazać musi tę z naszą próbką zapachową. Ważne jest by pupil zrobił to jak najszybciej, a do tego bez pomyłek.

Idealny sport dla każdego psa

Nosework to wyjątkowa forma aktywności, dostępna właściwie dla każdego pupila niezależnie od jego rasy, wieku czy umiejętności. Jedną z największych zalet jest fakt, iż może być praktykowany przez psy w każdym wieku i o różnym stopniu sprawności fizycznej. Zarówno młode szczenięta, jak i starsze psy mogą cieszyć się tą formą aktywności, ponieważ nie wymaga ona dużego wysiłku fizycznego, kładąc główny nacisk na wykorzystanie ich naturalnego zmysłu węchu. Do treningu nie potrzebujemy też żadnych specjalistycznych sprzętów czy odpowiedniego miejsca. Wystarczy nam to co mamy pod ręką lub naprawdę niewielki wkład finansowy.

Nosework to nie tylko forma aktywności dla czworonogów, ale także dla ich opiekunów. Wspólna praca nad poszukiwaniem zapachów może wzmocnić więź między psem a jego właścicielem oraz dostarczyć satysfakcji zarówno jednemu, jak i drugiemu.

Jak zacząć trenować?

Najprostszym sposobem, a jednocześnie niezbędnym pierwszym krokiem jest zabawa w poszukiwanie przysmaków. Schowaj ulubione smakołyki pupila w różnych zakamarkach mieszkania, a następnie poproś, żeby je wyczuł i znalazł. W momencie, kiedy nasz podopieczny już doskonale wie o co chodzi z wyszukiwaniem znanych mu zapachów, możemy zacząć wprowadzać nowe aromaty, które w późniejszym czasie wykorzystywane będą na zawodach, a są to goździki, cynamon i pomarańcz. Istnieją dwie metody wprowadzania - każdy pojedynczo lub wszystkie na raz. Ćwiczyć możemy zarówno na naturalnych próbkach jak i na wacikach nasączonych olejkami. W przypadku naturalnych składników, po prostu wrzucamy mały element do pudełka z otworami i pokazujemy zwierzakowi razem z kompletnie pustymi pojemnikami - zadaniem jest odgadnięcie, skąd wydobywa się zapach. Istotne jest, aby pokazać pupilowi, że szukanie jest opłacalne, więc nie zapomnij o nagradzaniu smaczkami! Ciekawą opcją do treningu noseworku jest także konsultacja z trenerem, który wyjaśni krok po kroku wszystkie niuanse, pokaże jak wprowadzać nowe zapachy, a także odpowie na wszystkie nurtujące pytania.

Psi nos

Nos naszych czworonogów jest niesamowicie złożonym i skomplikowanym narządem, który umożliwia wykrywanie i identyfikowanie różnych zapachów z dużych odległości, oraz po długim czasie. Zawiera setki milionów receptorów zapachowych, co w porównaniu z tylko kilkoma milionami u ludzi robi spore wrażenie. Receptory są rozmieszczone także na obszarze znacznie większym niż u ludzi, co przekłada się na nieporównywalnie lepszy węch. Co ciekawe, psy mają dodatkową warstwę tkanki, która zwiększa powierzchnię dostępną dla receptorów zapachowych. Warstwa ta pomaga zatrzymać zapachy, zanim zostaną odebrane przez receptory, co zwiększa tylko zdolność do wykrywania różnych substancji. Sam mózg naszych podopieczny także jest dużo lepiej przystosowany i bardziej rozwinięty w kierunku rozróżniania aromatów. Naukowcy przyjmują, że psy rozpoznają więcej zapachów, niż ludzie kolorów. Sam wygląd psiego nosa również jest wyjątkowy, składa się bowiem z sieci zmarszczek, które razem tworzą swoistą wyjątkową dla każdego osobnika linie papilarną

Nosework – jak wyglądają zawody

Największa organizacją w naszym kraju jest Polska Liga Nosework, która od kilku lat prowadzi i organizuje zawody na terenie całej polski. W trakcie rywalizacji istnieje podział na kilka kategorii, które są odpowiednikiem zaawansowania. Z danej kategorii możemy także awansować:

Klasa 0: przeznaczona dla początkujących i tych którzy bez żadnej presji, chcą się po prostu sprawdzić. W tej kategorii pies będzie musiał rozpoznać tylko jeden zapach - cynamon.
Klasa 1: w tej kategorii pupil rozpoznać musi już dwa zapachy - cynamon i pomarańczę.
Klasa 2: dla dużo bardziej zaawansowanych zwierzaków. Tu rozpoznać musi wszystkie trzy zapachy.
Klasa 3: odpowiednia dla naprawdę doświadczonych psiaków, które oprócz właściwych zapachów, będą zwodzone innymi aromatami.
Klasa senior: stworzona dla czworonogów powyżej 8 roku życia, dla których ze względów fizycznych ograniczeń rywalizacja z młodszymi może być już za trudna.

Oprócz samego podziału ze względu na stopień zaawansowania, istnieją także różnice w rodzaju poszukiwań:

Przedmioty: czyli poszukiwanie zapachu w różnych poustawianych na ringu przedmiotach. Mogą to być metalowe puszki, karton, plastikowe pudełko, plecak, doniczka lub zabawka.
Pomieszczenia: w tym wypadku zwierzak musi dokładnie przeszukać daną część pomieszczenia, a wyższej klasie nawet kilka pokoików, w celu znalezienia ukrytych aromatycznych próbek.
Teren: kategoria, w której psiak będzie musiał znaleźć próbkę w wyznaczonym miejscu na zewnątrz. W tym wariancie rozpraszany jest przez naturalne zapachy otoczenia.
Pojazdy: może to być samochód, rower lub inny pojazd. Ważne jest, aby ze względów bezpieczeństwa zapach umieszczony był na zewnątrz i nigdy w środku.

Z każdej z tych kategorii i podkategorii zwierzak wraz z opiekunem może awansować, a w trakcie zawodów może brać udział jednocześnie w kilku z nich na różnym szczeblu. Na przykład w Klasie 3 przeszukiwania pojazdów, ale już tylko w Klasie 1 przedmiotów.

Karmy premium dla psów i kotów

Wataha to marka karm premium dla psów i kotów. W naszej ofercie znajdują się karmy dla pupili różnych ras i w każdym wieku. Produkty Wataha powstają wyłącznie z wysokiej jakości surowców pozyskiwanych od zaufanych dostawców. Wiemy, jak dużą rolę w życiu zwierząt odgrywa ich dieta, dlatego szczególną uwagę zwracamy na standardy produkcji. Nie używamy sztucznych dodatków i ulepszaczy. Stawiamy na naturę i prostotę - wszystkie nasze karmy powstają zgodnie z potrzebami żywieniowymi psów i kotów. Wataha to prosty sposób na zdrowie i szczęście Twojego pupila!

Karma mokra dla psa

Karma sucha dla psa

Przysmaki